سنگ نگاره رباطک افغانستان

رباطک، نام شهر کوچکی در شرق ولایت سمنگان و شمال غربی ولایت بغلان افغانستان است و با سرخ کتل 40 کیلومتر فاصله دارد. رباطک و سرخ کتل هردو در دوره کوشانیان آباد بودند. کتیبه در سال 1372 تصادفی کشف شد. این کتیبه و کتیبه کشف شده در آتشکده سرخ کتل هر دو کتیبه های با ارزش دوره کوشانیان هستند.
کتیبه رباطک 90 سانتیمتر طول، 60 سانتیمتر عرض و 40 سانتیمتر ضخامت دارد. متن کتیبه در بیست و سه سطر دارای 1200نشانه است. کتیبه در سال اول پادشاهی کانیشکا در قرن اول میلادی نوشته شده است و قدیمی تریم کتیبه کوشانی به شمار می آید.

مرجع تصویر

ترجمه قارسی کتیبه

سطر یکم تا سوم

فرمانروای بزرگ برحق، دادگر، یزدان پناه، و در خور ستایش که نسبش به ایزدان و نانه-الهه پیروزی می رسد سال اول پادشاهی اش را چناچه خدایان خواسته اند، به نام سال اول آریا -آرین- اعلام می دارد.

سطر سوم تا چهارم

و اوست کسی که لغو زبان آیونی -یونانی- را امر فرموده و گسترش زبان -آری- را فرمان می دهد.

سطر چهارم تا هفتم

مربوط به قلمرو امپراتوری کوشانی و دیار تحت فرمان کانیشکا در سرزمین هند است که در آن اسم شهر های زیر آمده است:
کوندینو شهری تحت نام کانیشکا کنار دریای وردا در نزدیکی عادل آباد و حیدر آباد،
سکاتا ، شهر مقدس و جایگاه سرایش سروده های اساطیری که شهر راما ایزد هندی بوده و در سانسکریت نیز به نام سکاتا آمده است.
کوزمبو یا کوشمبی شهری در ایالت اوترا پردیش هند،
پتالی پتورا یا پتنه امروزی در جوار دریای گنگا، -اوزینو - یعنی شهر یوجین که از نگاه پیشرفت علم نجوم و ستاره شناسی در جهان کهن از اهمیت فراوانی برخوردار بود و
زیری تمبو ناحیه امروزی در نواحی شرقی هند در کتیبه رباطک آمده است.

سطر هفتم تا نهم

درین سطور کانیشکا فرمان اعمار معبد نانه را به شپا را ، یا شاه فر متصدی شهر می دهد و به او امر می کند تا آب روان را به پیشواز خدایانی مانند فره -فرعون-، زیری -زیوس- وامه -مادر- از کاییپا جاری سازد.

سطر نهم تا به سطر یازدهم

اسمای ایزدان زیادی ذکر گردیده که مهمترین آنها اهورا مزدا، سروشارده -سروش-، میرو یعنی میترا می باشد.

سطر یازدهم تا چهاردهم

اجداد کانیشکا، گوجاال کدفیزیس، سدیشکانا پدر کالنش و پدرش و یما کدفیزیس با قدردانی یاد گردیده و نظر به فرمان کانیشکا تاکید به عمل آمده تا پیکره های آنها و به همانگونه پیکره خودش نیز در معبد نانه برافراشته گردد. همچنان شراب مقدس سوما -به اساس ترجمه جی مکرجی- در معبد نذر شود.

سطر پانزدهم تا بیستم

فرامین کانیشکا را به معتمدانش شپارا، نکونزوکو یا نکونزاکا بازگو میدارد، تا مراسم نیایش و عبادات را برپا سازند و برای صحت ، کامیابی و پیروزی فرمانروای بزرگ فرزند خدایان که به حکم ایزدان هند را فتح نموده دعا کنند، درین سطور همچنان از دوست گرامی امپراتور ابیمو یاد گردیده تا پایتخت را به -بوپیشو- وا گزار کند.

سطر بیستم تا بیست و سوم

فرمان کانیشکا باز هم آغاز سلطنت و فرمانروایی اش را بنا به خواست خدایان به نام سال اول آریا اعلام نموده و بر اعمار معبد نانه تأکید کرد. -متن کامل این کتیبه را مرحوم پوهاند سرور همایون استاد پوهنتون کابل به دری برگرانده اند-