ایلامیان | ||||
خط ایلامیسه نوع خط ایلامی توسط محققان شناسایی شده است، ایلامی مقدم، ایلامی خطی و ایلامی میخی. خط ایلامی مقدم که در حدود 2900 پیش از میلاد بکار رفته، متاثر از خط سومری بود. پس از آنکه این نوع خط در سومر اختراع شد، همسایگان سومر نیز برای خود مشابه آنرا ساختند و از آن استفاده کردند. آثاری از این خط در کاشان ، ورامین و جنوب کرمان نیز یافت شده است. خط ایلامی مقدم اساسا خطی تصویری بود که درآن هر تصویر معادل یک کلمه بود. بر روی الواح به دست آمده می توان جانوران، کوزه ها، گلدان ها و اشیای دیگر را مشاهده کرد. این خط احتمالا بیش از 150 واژه نگار اصلی نداشت و از راست به چپ نوشته می شد. در این خط، اعداد نیز تعریف شده بودند. لوح های ایلامی مقدم در مکانهای زیر یافت شده اند. |
||||
بیست و هفت تبلت در تپه یحیی | سی تبلت در تپه ملیان | |||
یک تبلت از شهر سوخته | بیست و سه تبلت در تپه سیلک | |||
یک تبلت در تپه قزیر | تعداد زیاد تبلت در تپه سفالین تهران | |||
جیرفت | یک تبلت در تپه ازبکی | |||
|
||||
در سده های بعد از 2900 پیش از میلاد، خطی هجایی استفاده شد. این خط در سده های آخر هزاره سوم پیش از میلاد منسوخ شد. از این خط کمتر از 30 گل نوشته یا سنگ نوشته به دست ما رسیده است که همگی متعلق به حدود سال 2250 پیش از میلاد هستند. این خط حدود 80 نشانه داشت و معمولا از بالا به پایین نوشته می شد. |
||||
لوح گلی با اعداد و نشانه ها-ایلام قدیم |
||||
![]() |
||||
نوشته2 در كنار نگاره یك |
||||
نوشته 4دركنارنگاره مار |
نوشته 3نگاره ای سنگی از شاه كوتیگ-اینشوشیناك |
|||
نوشته 9دركنار ایزد نارونده |
نوشته 5و6و7و8بر سنگ ماسه |
|||
نوشته 11استوانه از گل خاكستری |
نوشته 10استوانه گلی |
|||
نوشته 13 پاره ای از دایره عدس مانند |
نوشته 12 پاره ای از سفال |
|||
نوشته 15 لوحی از گل سرخ رنگ |
نوشته 14 لوحی از گل سرخ رنگ |
|||
نوشته17 لوح گلی |
نوشته بر گچ |
|||
سنگ تپه پمپ | ||||
تل قزیر | ||||
نشانهای خط ایلامی | ||||
ایلامی میخی خطی است با ۱۳۰ نشانه، بسیار کم شمارتر از بیشتر دبیره های میخی هم روزگار خود، که از ۲۵۰۰ تا ۳۳۱ پیش از میلاد به کار رفت و دگرگون شده دبیره میخی اکدی بود. این خط از چپ به راست نوشته می شد. قدیمی ترین اثر به جا مانده از این خط در منطقه لیان بوشهر یافت شده است. |
||||